Chihuahua Tarihi
Chihuahua Tarihiçok eski dönemlere kadar dayanır. Meksika orijinli bir köpektir. Adını Meksika’nın (Astek) Chihuahua Eyaleti‘nden alır. Chihuahua tarihi ile ilgili 9.yy dayanan tarihi kalıntılara rastlamak mümkündür. Asteklerle ilgili yapılan tarihi kazılarda, bulunan bazı eşya, oyuncaklar ve duvar yazıtlarında, bir köpeğe ait tasvirlere, rastlanmıştır. Yapılan kazılardan bir tanesinde de, bu köpeklere ait iskeletler bulunmuştur. TECHİCHİ adı verilen bu köpeğin; Astekler döneminde yaşadığı, hatta Mayalara kadar uzandığı, ifade edilmektedir.
Chihuahuaların, o dönemlerde yaşayan, Toltekler tarafından, evcilleştirildikleri, tahmin edilmektedir.
Chihuahua DNA sı üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda DNA’sının %70’i bir Güney Amerika köpeği ile eşleşmiştir. Bu köpeğin çok büyük olasılıkla Techichi olduğu kanaatine varılmıştır. Bu bilgiler ışığında, Techichi: şivava– CHİHUAHUA‘nın atası olarak kabul görmüştür. Chihuahua dna’sının kalan %30’nun nereye dayandığı ile ilgili kesin bir veri yoktur. Bununla ilgili olarak bazı iddialar vardır.
Ticaret amacı ile Meksikaya gelen Çinlilerin yanlarında getirdikleri küçük bir tüylü köpek ile Techichi‘nin çiftleşmesi
sonucu Chihuahua’ların ortaya çıktığı; yine Avrupadan gelen Terrier ırkı bir köpek ile çifleşmesinden chihuahuaların bu gün ki görünümüne kavuştuğu iddialar arasındadır. 1930 yıllardan sonra tüylü Chihuahualar yaygınlaşmıştır.
Chihuahua‘lar Colomb öncesi milletler tarafından kutsal kabul edilmişlerdir. Kafasındaki Molera (fontonel) sebebiyle; Tanrılar ile temas halinde oldukları da, bazı rivayetlerde yer bulmuştur. Kralların, kraliçelerin köpekleri olarak anılmışlardır. Aristokratların da ilk tercihlerinden olmuşlardır.
Chihuahua‘ların (şivava) evlerdeki yerlerini alması; çok eski bir ırk olmasına karşın, uzun zaman almıştır. Kentleşmenin olmadığı dönemlerde, geniş arazilerde yaşayan, insanların köpek beslemedeki tercihleri en çok; avcı, koruma, saldırı, sürü, köpekleri olmuştur. Sanayinin, gelişmesiyle paralel olarak, kentleşmenin çoğalması, insanların toplu halde, bir arada yaşamaya başlamaları, şivavalara evlerde daha fazla yer açmıştır.
Chihuaların Showlar tarihine bakıldığında 19.yy sonlarında,(1890) dünya fuarında, yer almışlardır.
Amerikan Kennel Club (AKC) tarafından, resmen tanınan, ilk Chihuahua, Midget adlı Chihuahua’dır. 18 Temmuz 1903’de Teksas da bir çiftlikte doğdu. Sahibi H. Raynor Midget dir. 1904 yılında kayıt altına alınan, bu Chihuahua; Amerika da kayıt altına alınan ilk chihuahuadır ve aynı zamanda ilk köpek ırklarından birisi olmuştur.
1948 yılında ukc tarafından tanındı.
İlk Şampiyon Chihuahua ise ‘Beppie’ adlı, Chihuahua’dır. (1905)
İlk ‘Chihuahua club’ 1923 yılında Amerikada kurulmuştur.
Türkiye’de CHİHUAHUA, son 10 yılda, popülaritesi artmış, aranan, köpek ırkları, arasında, başlarda yerini almıştır.